📌 Fazla kilo ve obezite, aşırı adipoz (yağ) dokunun birikmesiyle ilgili durumlardır.
📌 Obezite, vücut yağ oranının aşırı olma durumunu ifade eder. Bu, gerçek vücut yağ miktarının veya yağın toplam vücut ağırlığındaki yüzdesinin ölçülmesi veya tahmin edilmesiyle elde edilir.
📌 Sağlıksız yağ oranları için kesin standartlar oluşturulmamıştır. Bununla birlikte, vücut yağ oranı %25’ten fazla olan erkekler ve %35’ten fazla olan kadınlar genellikle obez olarak kabul edilir.
📌 Relatif yağ oranı %20 ile %25 arasında olan erkekler ve %30 ile %35 arasındaki kadınlar fazla kilolu kabul edilir.
📌 Eksikliklerine rağmen, Beden Kitle İndeksi (BKİ) basitliği nedeniyle obeziteyi değerlendirmek için en sık kullanılan klinik standarttır. Bir kişinin BKİ’sini hesaplamak için, kilogram cinsinden vücut ağırlığı metre cinsinden boy uzunluğunun karesine bölünür.
📌 Vücut ağırlığı düzenlenmesi, bilim insanlarını yıllardır şaşırtmaktadır. Ortalama bir erkek günde yaklaşık 2500 kcal veya yılda yaklaşık 1 milyon kcal tüketmektedir. Vücudumuzda her yıl ortalama 0,4 kg (0,9 lb) yağ artışı, enerji alımı ve harcaması arasındaki yıllık sadece 3111 kcal’lik dengesizliği gösterir.
📌 Vücuttaki enerji dengesi, enerji tüketiminin üç bileşeniyle oluşturulur ve kontrol edilir ;
1. Dinlenik Metabolik Hız (DMH)
2. Besinlerin Termik Etkisi (BTE)
3. Aktivitenin Termik Etkisi (ATE)
Vücut, bu üç bileşenin (DMH, BTE, ATE) harcadığı enerjiyi değiştirerek enerji alımındaki büyük artışlara veya azalmalara uyum sağlar.
📌 Diyabet olarak da bilinen diyabetus mellitus, pankreas tarafından yetersiz insülin üretimi, insülinin glikozun hücrelere taşınmasını sağlamakta yetersiz kalması veya her ikisinden kaynaklanan yüksek kan glikoz seviyeleri (hiperglisemi) ile karakterize bir hastalıktır.
📌 Tip 1 diyabet, pankreastaki hücrelerin yeterli insülin üretememesinden kaynaklanır. Tip 2 diyabet, insülinin, glikozun hücrelere taşınmasına imkan sağlayamamasının ve insülin direncinin bir sonucudur. Tip 2 diyabet, tüm diyabet vakalarının %90-%95’ini oluşturur. Prediyabet, bozulmuş açlık glikozu, bozulmuş glikoz toleransı veya her ikisine birden sahip olanların durumunu ifade eder.
📌 Düşük şiddetli aerobik egzersizlerde egzersiz şiddeti arttıkça, vücudun enerji kaynağı olarak karbonhidrat bağımlılığı artar. Yüksek şiddetli aerobik egzersiz sırasında, karbonhidrat vücudun enerji ihtiyacının %90’ını veya daha fazlasını karşılayabilir. Vücut düşük şiddetli egzersizlerde enerji elde etmek için daha yüksek oranda yağ kullanır. Ancak, harcanan toplam kalorinin, vücudun yağ kullanımının bir sonucu olarak değişmesi gerekmez.
📌 Hareketsizlik, ABD’deki obezite ve tip 2 diyabetin başlıca nedenidir; bu muhtemelen en az aşırı yemek kadar önemlidir. Haftada minimum 150 ila 250 dakika orta şiddetli fiziksel aktivite kilo alımını önlemek açısından önemlidir. Kayda değer kilo kaybı için daha fazla aktivite yapılması gereklidir. Aktiviteyle harcanan enerji, aktivite sırasında harcanan enerji miktarı ve egzersiz sonrası harcanan enerjiyi kapsar, çünkü metabolik hız aktivite sonrası bir süre daha yüksek kalır. Bu fenomen egzersiz sonrası aşırı oksijen üretimi veya EPOC olarak bilinir. Fazla kilo ve obezite, aşırı adipoz (yağ) dokunun birikmesiyle ilgili durumlardır.
KAYNAKLAR
📚 American Diabetes Association. (2017, September 20). Statistics about diabetes: Overall numbers, diabetes and prediabetes. Availabe: www.diabetes.org/diabetes-basics/statistics.
📚 Donnely, J.E., Blair, S.N, Jakicic, J.M., et al. (2011). Appropriate physical activity strategies for weight loss and prevention of weight gain for adults. ACSM posi-tion stand. Journal of Medicine and Science in Sports and Exercise, 41, 459-471.
📚 Hill, J.O., Wyatt, H.R., & Peters, J.C. (2012). Energy balance and obesity. Circulation, 126, 126-132.
📚 Malin, S.K., & Braun, B. (2016). Impact of metformin on exercise-induced metabolic adaptations to lower type 2 diabetes risk. Exercise and Sport Science Reviews, 44, 4-11.
📚 Organisation for Economic Co-operation and Develop-ment (OECD). (2014). Obesity update. Available: www.oecd.org/els/health-systems/Obesity-Update-2014.pdf.
Comentarios